Hệ thống kiến thức bài Sóng – Xuân Quỳnh – Nhằm giúp các em học sinh hiểu bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh, trường THPT Kiến Thụy đã tổng hợp toàn bộ kiến thức về tác phẩm này, từ tác giả, tác phẩm đến nội dung. , nghệ thuật,… cùng các bài văn mẫu hay nhất để tìm hiểu, bình giảng, cảm nhận bài thơ, khổ thơ.
Hệ thống toàn bộ kiến thức Ca dao – Xuân Quỳnh
I. Tác giả
– Xuân Quỳnh có hoàn cảnh éo le, luôn khao khát tình yêu, mái ấm gia đình và tình mẫu tử
– Đặc điểm hồn thơ: tiếng nói của người phụ nữ giàu tình yêu thương, khao khát hạnh phúc giữa cuộc sống đời thường, giản dị với nhiều lo âu, dằn vặt, trằn trọc trong tình yêu.
II. bài thơ
1. Hoàn cảnh sáng tác
Sóng được sáng tác năm 1967 trong một chuyến công tác về vùng biển Diêm Điền. Trước khi Sóng ra đời, Xuân Quỳnh đã phải trải qua những đổ vỡ trong tình yêu. Đây là bài thơ tiêu biểu cho hồn thơ và phong cách Xuân Quỳnh. Tác phẩm được in trong tập Hoa dọc hào chiến đấu (1968).
2. Giọng điệu, nhịp điệu của bài thơ
– Nhạc điệu của bài thơ Sóng là giai điệu, của những con sóng trên biển, có lúc ào ạt, có lúc dữ dội, có lúc thư thái, thong thả. Giọng điệu ấy được tạo nên bởi: Hình thức ngũ ngôn với những câu thơ so le linh hoạt.
– Bài thơ có hai hình tượng “sóng” và “em” – lúc chia xa, suy ngẫm về nhau, lúc hoà vào một cái tôi trữ tình duy nhất là Xuân Quỳnh.
>> Ôn tập kiến thức về tác giả, tác phẩm qua bài soạn: Sáng tác Sóng – Xuân Quỳnh và Sơ đồ tư duy về Sóng
3. Nội dung
– Câu 1:
– Sóng được đặc trưng bởi hai cực đối lập: “dữ dội” > trạng thái thực của sóng trong tự nhiên.
– Tương quan sông-bể: bản chất của tranh chấp
• Sông: không gian nhỏ, hẹp, hữu hạn, cạn
• Bể: không gian lớn, rộng, thoáng, sâu
> Băn khoăn tìm lời khuyên: không hiểu mình thì mò ra biển > mượn quy luật tự nhiên để tượng trưng cho những trăn trở trong lòng. Nước sông từ bao đời vẫn đổ ra biển lớn. Sóng chủ động từ bỏ không gian nông cạn chật hẹp để đến với không gian rộng lớn vô hạn > khát vọng vượt qua giới hạn nhỏ bé, vươn tới không gian rộng lớn hơn để lí giải chính mình.
– Đặt vào trong hình ảnh sóng và tôi tính hai mặt: trạng thái của sóng gắn liền với khí chất người phụ nữ > luôn dung hòa các mặt đối lập (vừa khát khao mãnh liệt, vừa trầm tư dịu dàng, vừa rạo rực) vừa âm thầm lặng lẽ, từ theo thời gian ồn ào vui đã chìm sâu…), khát vọng giải mã chính mình của sóng cũng chính là khát vọng chân thành tìm về bản chất tâm hồn mình.
– Câu 2:
+ Thời gian: “ngày xưa” và “ngày sau” > tình yêu chạy theo chiều sâu của thời gian thì mãi tươi, mãi “tươi”
+ Phát hiện mới về sóng: tượng trưng cho sự bất tử của tuổi xanh và khát vọng tình yêu.
+ Mượn quy luật tự nhiên để diễn tả một triết lý giản dị mà sâu sắc về tình yêu và tuổi xanh: tuổi xanh còn khát vọng, nhưng khát vọng yêu mãi nghĩa là con người trẻ mãi. (so sánh với triết lý của Xuân Diệu: Làm sao nói xuân vẫn tuần hoàn/ nếu tuổi xanh không hai lần rụng)
– Câu 3, 4:
+ Không truy được nguồn gốc của sóng cũng như tình người. Nó mãi mãi là một bí ẩn diệu kỳ, một sức hấp dẫn đầy mời gọi của tình yêu. Không thể cắt nghĩa tình yêu và cũng không nên cắt nghĩa nghĩa tình yêu vì có thể khi ta biết yêu vì lý do gì thì cũng là lúc tình yêu không còn nữa.
+ Người phụ nữ, nhân vật trong bài thơ không lí giải được tình yêu. Một sự bất lực đáng yêu của một trái tim yêu thương không chỉ đòi hỏi cảm xúc mà cả nhận thức mãnh liệt.
>> Tham khảo: tìm hiểu khổ thơ 2, 3, 4 bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh
– Câu 5:
+ Sóng dù ở trạng thái nào (dưới sâu, trên mặt nước, ngày hay đêm) đều đánh thức một nỗi niềm “nhớ bờ”.
– Quan sát nhịp đập của sóng:
• Chìm (dưới nước) – nổi (trên mặt nước)
• Nhớ bờ – ngày đêm không ngủ
=> Bình luận
• Từ sự vận động bình thường của sóng, hãy nghĩ đến: sóng vì nhớ bờ mà vỗ không ngừng, không dứt, không kể ngày đêm.
• Cách nói: ở độ sâu – trên mặt nước đã lấp đầy nỗi nhớ đến bề rộng, bề sâu của đại dương – nơi sóng vỗ không ngừng > độ sâu, độ rộng của nỗi nhớ, sự nhớ mong, khắc khoải.
– Liên tưởng nỗi nhớ em trong anh: “Cả trong mơ anh cũng thức” > nếu ngày đêm sóng nhớ bờ, nỗi nhớ trong anh sẽ vượt qua mọi giới hạn của thời gian và không gian, tràn vào tận đáy sâu của vô thức > nỗi nhớ lắng đọng sâu sắc nhất, sâu lắng nhất > Nhớ em là lẽ sống của lòng anh.
– bút pháp: khổ thơ duy nhất có 6 câu: tăng dung lượng từ ngữ để diễn tả trọn vẹn hơn nỗi nhớ > nỗi nhớ dâng tràn, phá bỏ mọi giới hạn ngôn từ > như sóng nỗi nhớ, nhắn mãi, dâng mãi, trào tràn chất thơ.
>> Xem thêm: Bình giảng khổ thơ 5, 6 bài thơ Sóng
– Cỡ 6, 7
+ Cũng như sóng chỉ có một đích đến là bến bờ, ta chỉ có phương hướng của em là đích đến, dù trong hoàn cảnh có nhiều đối lập.
+ Lòng chung thuỷ của sóng đối với bờ cũng là lòng trung thành của em đối với anh. Nếu nỗi nhớ trở thành biểu hiện nồng nàn và sôi nổi của tình yêu thì chung thủy là phần sâu thẳm trong trái tim người phụ nữ.
– Hai khổ thơ cuối:
+ Cuộc sống và tình yêu ở thời đại nào cũng luôn hữu hạn trong mối tương quan với cái vô thủy, vô tận, vô cùng tận của tự nhiên và vũ trụ. Trước sự vĩnh cửu của tạo hóa, trước dòng chảy vô tận và vô tận của thế gian, tình người mãi mãi chỉ là “bóng câu qua cửa sổ”. Đó là cảm giác về thời gian. Tình yêu càng mãnh liệt, khát khao gắn bó càng nhiều, người ta càng nghĩ đến thời gian! Người phụ nữ cháy bỏng khao khát yêu và được yêu trong Sóng cũng không ngoại lệ.
+ Vì vậy, chỉ còn cách để tình yêu trường tồn với thời gian, để trái tim yêu có thể đập mãi. Đó là “Làm sao được tan – Thành trăm con sóng nhỏ – Giữa biển lớn tình yêu – Nghìn năm vẫn đập”. Đó là khát vọng tình yêu vĩnh cửu, hòa quyện tình yêu của họ vào khối chung của nhân loại, như con sóng hòa vào đại dương bao la, vô tận.
>> Các bài văn mẫu về hình tượng Sóng:
- Cảm nhận hình ảnh sóng và em trong bài Sóng
- tìm hiểu hình ảnh sóng trong bài Sóng
4. Nghệ thuật
– Nhịp điệu độc đáo, giàu sức gợi: thể thơ năm chữ, ngắt nhịp, gieo vần, khổ thơ linh hoạt
– Giọng điệu tha thiết, chân thành, ít nhiều có sự lo lắng.
– Xây dựng hình ảnh sóng như một ẩn dụ nghệ thuật về tình yêu của người phụ nữ.
– Hoạ tiết song song: sóng và em
5. Chủ đề
Sóng là một bài thơ tình đặc sắc. Bài thơ là sự khám phá khát vọng tình yêu của trái tim người phụ nữ chân chất, giàu khát vọng nhưng cũng rất tự nhiên.
>> Tổng hợp những đề văn về bài thơ Sóng (Xuân Quỳnh)
**********
Trên đây là hệ thống kiến thức về bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh bao gồm những kiến thức về tác giả, tác phẩm, nội dung, nghệ thuật,… Cùng với đó là các bài văn mẫu hay nhất về bài thơ Sóng mà các em học sinh THPT hay tham khảo. Lê Hồng Phong đã sưu tầm. Hi vọng với những tài liệu ngữ văn lớp 12 này, các em học sinh sẽ dễ dàng tiếp thu kiến thức để học tập tốt hơn. Chúc các bạn luôn học tốt và đạt kết quả cao!
Hệ thống kiến thức cơ bản về bài thơ Sóng – Xuân Quỳnh, tổng hợp kiến thức bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh về tác giả, tác phẩm, nội dung, nghệ thuật và các bài văn mẫu liên quan.
Bản quyền bài viết thuộc về trường THPT Kiến Thụy. Mọi sao chép đều là gian lận!
Nguồn chia sẻ: https://c3kienthuyhp.edu.vn
Bạn thấy bài viết tri thức cơ bản bài Sóng – Xuân Quỳnh có khắc phục đươc vấn đề bạn tìm hiểu ko?, nếu ko hãy comment góp ý thêm về tri thức cơ bản bài Sóng – Xuân Quỳnh bên dưới để Trường THPT Kiến Thụy có thể thay đổi & cải thiện nội dung tốt hơn cho các bạn nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website: c3kienthuyhp.edu.vn của Trường THPT Kiến Thụy
Nhớ để nguồn bài viết này: tri thức cơ bản bài Sóng – Xuân Quỳnh của website c3kienthuyhp.edu.vn
Chuyên mục: Văn học
